Σε μία ενδιάμεση λύση, με παλιό, όμως, «άρωμα», συμφωνούν ΡΑΕ και προμηθευτές ρεύματος, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ανεξέλεγκτη μετακίνηση των συστηματικών κακοπληρωτών από πάροχο σε πάροχο. Αντί της πλήρους εξόφλησης, να τεθεί ως προϋπόθεση ο διακανονισμός των οφειλών στον προηγούμενο προμηθευτή.
Η πρόταση αυτή, που προέρχεται από τον Ρυθμιστή, πλαισιώνεται από την τήρηση στον ΔΕΔΔΗΕ βάσης δεδομένων (Debt Flagging), όπου θα καταγράφονται αποκλειστικά καταναλωτές που συστηματικά δεν εξοφλούν τους λογαριασμούς ρεύματος, ώστε να είναι ενημερωμένοι όλοι οι προμηθευτές.
Το θέμα αυτό, καθώς και την εφαρμογή χρονικού ορίου για την παραμονή στην Καθολική Υπηρεσία, θα επικαιροποιήσουν σήμερα, Δευτέρα, σε τηλεδιάσκεψη, τα μέλη των δύο αντίστοιχων επιτροπών (υπουργείο, ΡΑΕ, προμηθευτές), που δημιουργήθηκαν με εισήγηση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά την πρώτη συζήτηση που έγινε με τον Κώστα Σκρέκα στις 28 Σεπτεμβρίου. Ουσιαστικά, είναι η πρώτη φορά που συνέρχονται οι επιτροπές, σχεδόν ένα μήνα μετά τη σύσταση τους.
Η καθυστέρηση αυτή δεν θεωρείται τυχαία. Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Euro2day.gr, παρά την πίεση της αγοράς να μπουν κανόνες στον αποκαλούμενο «ενεργειακό τουρισμό», το ΥΠΕΝ δεν εμφανίζεται και τόσο πρόθυμο να ενστερνισθεί τις αλλαγές αυτές.
«Όλα θα εξαρτηθούν από τις συνθήκες της αγοράς», ανέφερε πηγή με σφαιρική εικόνα της όλης κατάστασης. Που σημαίνει με απλά λόγια, ότι όσο διατηρούνται οι ακραίες συνθήκες της ενεργειακής κρίσης, που στριμώχνουν τα οικονομικά νοικοκυριών και επιχειρήσεων και επηρεάζουν τη δυνατότητα τους να τακτοποιούν έγκαιρα τις οφειλές τους, δεν θα είναι εύκολη η επιλογή λύσεων που θα στερούν την ελευθερία μετακίνησης των καταναλωτών. Άλλωστε, νομοθετείται και επίσημα η αλλαγή προμηθευτή χωρίς πέναλτι για τον καταναλωτή. Περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ (άρθρο18) για την ενσωμάτωση της Οδηγίας της Ε.Ε. 2019/944, που συζητείται στη Βουλή.
Μια νέα-παλιά ρύθμιση
Στη σημερινή τηλεδιάσκεψη θα παρουσιαστεί η γνωμοδότηση της ΡΑΕ για μια συνολική ρύθμιση του client switching, η οποία έχει και τη σύμφωνη γνώμη των προμηθευτών. Τι προβλέπει: καταρχάς, ο Ρυθμιστής τάσσεται υπέρ της μετακίνησης, ωστόσο, εισηγείται για τους καταναλωτές που χρωστάνε τουλάχιστον δύο λογαριασμούς να προβαίνουν πρώτα σε διακανονισμό αποπληρωμής με τον πάροχο τους για να μπορούν να τον αλλάξουν.
Από τη στιγμή που ένας καταναλωτής εμφανίζεται να αθροίζει απλήρωτους λογαριασμούς, σύμφωνα με την ίδια γνωμοδότηση, θα «χαρακτηρίζεται» σε πληροφοριακό σύστημα που έχει έτοιμο ήδη ο ΔΕΔΔΗΕ. Έτσι, αυτόματα, θα περιορίζεται στις όποιες επόμενες ενέργειες του. Γιατί θα είναι χαρακτηρισμένος ως «κακοπληρωτής». Αν θελήσει να αλλάξει προμηθευτή, ο προηγούμενος πάροχος, αντί να του κόψει το ρεύμα, θα του προτείνει διακανονισμό χρεών. Εφόσον ο πελάτης συναινεί, θα «αποχαρακτηρίζεται» από τον ΔΕΔΔΗΕ και θα μπορεί να μετακινηθεί, όμως, θα βρίσκεται «υπό επιτήρηση», υπό το ενδεχόμενο να πληρώσει μία δόση και όχι τις υπόλοιπες.
Σε αυτήν την περίπτωση ο προηγούμενος προμηθευτής θα διατηρεί το δικαίωμα να υποβάλει αίτημα διακοπής της ηλεκτροδότησης του πελάτη του, έστω κι αν αυτός έχει βρει «στέγη» σε νέο πάροχο.
Ωστόσο, το σύστημα του Debt Flagging με τους διακανονισμούς που προτείνει η ΡΑΕ δεν φαίνεται να απέχει και πολύ από την υπουργική απόφαση, την οποία ακύρωσε το ΣτΕ τον Νοέμβριο του 2020, γιατί θεώρησε ότι παραβιάζει την Αρχή της Αναλογικότητας.
Ειδικότερα, στο τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 42 του Κώδικα ορίζεται, δυνάμει της ακυρωμένης υπουργικής απόφασης, ότι «ο Πελάτης δεν δύναται να προβεί σε καταγγελία της Σύμβασης, για άσκηση του δικαιώματος αλλαγής Προμηθευτή, εάν δεν έχει προηγουμένως εξοφλήσει ολοσχερώς τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του που απορρέουν από την αρχική Σύμβαση, ή, εάν δεν έχει πρώτα προβεί σε διακανονισμό των ληξιπρόθεσμων οφειλών του προς τον Προμηθευτή του, στο πλαίσιο της πολιτικής διακανονισμών που αυτός εφαρμόζει, εκτός εάν εμπίπτει στην παράγραφο 5 του άρθρου 34 του παρόντος. Ο παλαιός Προμηθευτής, σε περίπτωση μη τήρησης, από μεριάς του Πελάτη, των όρων του διακανονισμού των ληξιπρόθεσμων οφειλών, διατηρεί το δικαίωμα να υποβάλλει στον αντίστοιχο Διαχειριστή εντολή απενεργοποίησης της παροχής, ακόμη και εάν έχει συναφθεί σύμβαση προμήθειας με νέο Προμηθευτή».
Τώρα η ΡΑΕ εισηγείται να απαλειφθεί η ολοσχερής εξόφληση των χρεών, αλλά διατηρεί την υποχρέωση του διακανονισμού, με την πρόβλεψη ότι θα εξαιρούνται οι ευάλωτοι καταναλωτές και την εστίαση στους συστηματικούς «κακοπληρωτές».
Το θέμα, όμως, μοιάζει «καυτή πατάτα» κι αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι ο Ρυθμιστής είχε έτοιμη γνωμοδότηση από το 2021, για την οποία, μάλιστα, έγιναν και τρεις διαβουλεύσεις, αλλά το ΥΠΕΝ επέλεγε να την αφήνει συνεχώς στην άκρη. Έκτοτε, το πρόβλημα με τις μετακινήσεις των «τζαμπατζήδων» εκτροχιάσθηκε και λόγω ενεργειακής κρίσης, λέει η αγορά, και τώρα μοιάζει «ο κόμπος να έφτασε στο χτένι». Με αυτά τα δεδομένα, εκφράζονται αμφιβολίες για το τι και πότε θα αποφασίσει το ΥΠΕΝ.
